Chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, khơi dâỵ khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ hết sức quan trọng, luôn được Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm thực hiện. Trong tác phẩm
Di chúc những năm cuối đời, Người đã khẳng định: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”
[1]. Trước những yêu cầu cấp thiết của việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay, Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định phải tiếp tục “tăng cường giáo dục thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên”
[2].
Gia Lai có tổng số 543 tổ chức cơ sở Đoàn với tổng số 76.890 đoàn viên. Trong đó có 31.525 đoàn viên là người dân tộc thiểu số (chiếm 41% tổng số đoàn viên) và 12.759 đoàn viên là người có đạo (chiếm 16,36% tổng số đoàn viên). Với đặc điểm đa dạng về thành phần, địa bàn sinh hoạt rộng lớn, việc tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, thanh thiếu niên cũng gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên với sự quan tâm của các các cấp bộ Đoàn, Hội từ nhiều đổi mới về nội dung và phương thức giáo dục chính trị, tư tưởng cho thế hệ trẻ, tạo môi trường lành mạnh để thanh niên học tập, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành cũng như sự tự giác của đông đảo đoàn viên nên công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, nhằm rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, lối sống, khơi dậy ý chí, khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ đã đạt được nhiều thành tựu.
Từ công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống…
Không ngừng nâng cao chất lượng học tập, nghiên cứu, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, Đoàn, các cấp, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước các cấp bộ Đoàn luôn chú trọng đổi mới, sáng tạo về hình thức và đa dạng về nội dung, bám sát các sự kiện lịch sử, chính trị, văn hóa của Đảng, đất nước, của tỉnh của Đoàn, Hội, Đội như thu hút sự tham gia của các đoàn viên bằng các cuộc thi trực tuyến, tuyên truyền trực quan sinh động tiêu biểu như Cuộc thi “Tìm hiểu về căn cứ cách mạng Khu 10 - xã Krong - huyện Kbang giai đoạn 1945-1975”; cuộc thi ảnh “Khoảnh khắc tình nguyện”, “Thanh niên Gia Lai sắt son niềm tin với Đảng”...
Hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp được đẩy mạnh, xây dựng và phát triển hệ thống Câu lạc bộ Lý Luận trẻ từ tỉnh đến huyện, thực hiện việc sinh hoạt lý luận thường xuyên, với các vấn đề chính trị có tính thời sự.
Thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, các cấp bộ Đoàn đã tích cực triển khai các chuyên đề học tập hằng năm dành cho cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên triển khai thông qua nhiều hình thức, đặc biệt trên mạng xã hội.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác tuyên truyền, giáo dục trên mạng xã hội, fanpage các tổ chức Đoàn-Hội-Đội, trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Triển khai các mô hình, giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng về lý luận chính trị, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng. Các cấp bộ Đoàn trong toàn tỉnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”; tổ chức các phong trào tạo môi trường tốt để đoàn viên học tập, rèn luyện, phấn đấu, trưởng thành.
Đến cụ thể hóa bằng hoạt động và phong trào thực tiễn
Các cấp bộ Đoàn đã xây dựng và phối hợp với các cơ quan tổ chức các hoạt động giáo dục văn hóa, lịch sử, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ như các chuỗi hoạt động nhân các ngày lễ, kỉ niệm, chương trình về nguồn, thắp nến tri ân, tọa đàm, hoạt động giao lưu văn hóa văn nghệ - thể dục thể thao, tổ chức các buổi trao đổi, gặp mặt nhân chứng lịch sử, nói chuyện truyền thống nhằm giáo dục lý tưởng cách mạng, truyền thống, lối sống, khơi dậy ước mơ, cống hiến... như chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đoàn, 80 năm thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh, 65 năm truyền thống Hội LHTN Việt Nam, “Ngày chủ nhật xanh”, “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày đoàn viên”, “Ngày hội thiếu nhi vui khoẻ”, Ngày hội “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Gia Lai”, Ngày hội “Tự hào trang sử Đội ta”, Tọa đàm kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đội, các chương trình về nguồn, Hành trình đến với địa danh lịch sử, kết hợp kết nạp đoàn viên, đội viên mới, các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, Lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ; khánh thành Bia di tích lịch sử cơ quan Đoàn Thanh niên Nhân dân cách mạng tỉnh Gia Lai thời kỳ 1962 - 1975 tại xã Krong, huyện Kbang; xây dựng và tái bản quyển Lịch sử Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Gia Lai giai đoạn 1945 - 2015.
Thực hiện và triển khai có hiệu quả các cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Gia Lai thời kỳ mới”,“Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” góp phần lan tỏa các giá trị, ý nghĩa tốt đẹp, hình ảnh thanh niên Gia Lai sống đẹp, sống có ích. Các cấp bộ đoàn duy trì tổ chức nhiều hoạt động thúc đẩy thói quen đọc sách trong thanh thiếu nhi, không ngừng bồi đắp giá trị văn hóa, tâm hồn.
Các phong trào tình nguyện được các cấp bộ Đoàn triển khai rộng khắp, toàn diện từ cấp tỉnh đến cơ sở, phát huy vai trò của thanh niên trong đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội tiêu biểu và thường xuyên như “Tháng Thanh niên”, “Thanh niên tình nguyện hè”,“Tình nguyện mùa Đông - Xuân tình nguyện”, tình nguyện xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, “Chung tay phòng, chống dịch Covid - 19”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào dân tộc thiểu số để từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững”, duy trì và nhân rộng mô hình làng thanh niên “2 không, 2 có” góp phần bài trừ hủ tục, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc…
Các phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Sáng tạo trẻ”, “Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp”, Cuộc vận động “Mỗi thanh niên một ý tưởng sáng tạo” được cụ thể hóa phù hợp điều kiện thực tế của đơn vị, phát huy cải tiến kỹ thuật, ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại vào trong lao động, sản xuất mang lại hiệu quả cao.
Và những kết quả nổi bật
Đoàn viên, thanh niên trên địa bàn tỉnh có sự chuyển biến rõ rệt rõ rệt trong ý thức phấn đấu, rèn luyện về phẩm chất đạo đức, lối sống, ý chí vươn lên, tính trách nhiệm với cộng đồng.
100% cán bộ Đoàn, đoàn viên và ít nhất 80% thanh niên được tiếp cận, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, Đoàn, các cấp, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Tuyên dương hơn 650 gương thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác, thanh niên tiêu biểu trên các lĩnh vực. Tỉnh đoàn đã tặng Bằng khen cho 52 dương người tốt, việc tốt tiêu biểu và tuyên dương 26 gương Công dân trẻ tiêu biểu năm.
Đồng chí Đỗ Duy Nam - Phó Bí thư Tỉnh đoàn trao khen thưởng người tốt, việc tốt cho
Chi đoàn Đồn Biên phòng Ia Púch, huyện Chư Prông
Trong nhiệm kỳ, có các cấp bộ Đoàn đã giới thiệu 17.042 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp và có 6.609 đồng chí đã được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng.
Tổ chức thành công gần 9.400 hoạt động tình nguyện thường xuyên thu hút hơn 500.000 lượt đoàn viên, thanh niên và nhân dân tham gia, hưởng ứng. Tổ chức thực hiện hơn 1.000 buổi giao lưu văn nghệ, thể dục thể thao, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề, 66 buổi nói chuyện, chiếu phim tuyên truyền; tổ chức 55 hội trại, sân chơi truyền thống. Triển khai 210 hoạt động Chương trình Tình nguyện mùa động - Xuân Tình nguyện trong đó trao tặng 18.324 suất quà, 147.453 quần áo ấm và chăn mền các loại, 2.741 đầu sách, 3.154 quyển vở, 1.260 dụng cụ học tập, 337 xe đạp, vận động, hỗ trợ xây dựng 09 căn nhà trị giá hơn 06 tỷ đồng. Ngoài ra, tổ chức khám phát thuốc cho 4.000 lượt người dân và các em thiếu nhi.
Đến nay, toàn tỉnh đã có 07 mô hình Hợp tác xã do thanh niên đứng ra thành lập, làm chủ với tổng số vốn điều lệ hơn 4 tỷ đồng, quy tụ 193 thành viên, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.
Trong nhiệm kỳ đã tổ chức được 05 Cuộc thi ý tưởng sáng tạo, khởi nghiệp. Phối hợp tổ chức Ngày hội “Sáng tạo trẻ” và kết nối hỗ trợ nghiên cứu khoa học, tiếp nhận 13 dự án nghiên cứu khoa học của các bạn đoàn viên thanh niên sinh viên để hỗ trợ nhằm hiện thực hóa. Tổ chức Ngày hội Sáng tạo trẻ khối công nhân và Liên hoan Tuổi trẻ Sáng tạo toàn tỉnh năm 2019 và vinh danh 60 gương “Sáng tạo trẻ”. Thành lập 04 câu lạc bộ sáng tạo trẻ “4S”.
Trong tình hình mới, với điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh còn khó khăn, mặt bằng dân trí nhìn chung còn thấp so với cả nước; mặt trái của nền kinh tế thị trường cùng với hoạt động chống phá của các thế lực thù địch diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng từ tình hình kinh tế - xã hội đất nước, các vấn đề an ninh phi truyền thống, dịch bệnh, thiên tai do biến đổi khí hậu. Tình hình xã hội ngày càng diễn biến phức tạp trong khi công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật còn nhiều hạn chế, bất cập, một bộ phận thanh niên về nhận thức và thực hiện pháp luật còn chưa nghiêm, còn vi phạm pháp luật do đó cần tiếp tục triển khai và thực hiện tốt các nhiệm vụ giải pháp sau để tăng cường hơn nữa việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, góp phần phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước, khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ trên địa bàn tỉnh:
Một là, tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền; nâng cao nhận thức của thanh niên, thiếu niên, nhi đồng và trách nhiệm của các cấp, các ngành trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến.
Hai là, đa dạng hoá hơn nữa nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ trên địa bàn tỉnh, chú trọng với các xã khó khăn, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tổ chức đa dạng hơn các các hoạt động tư vấn tâm lý và giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống, văn hoá ứng xử cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ.
Ba là, tổ chức hiệu quả các phong trào hành động cách mạng của Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nhà trường để giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ. Lựa chọn có trọng tâm, trọng điểm, tạo sức lan tỏa trong tổ chức và triển khai các phong trào hành động cách mạng của Đoàn trên cơ sở khơi dậy, phát huy sức sáng tạo của thanh niên, thu hút đông đảo lực lượng đoàn viên thanh niên tham gia; nâng cao cảnh giác cách mạng, ngăn chặn “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong thanh niên, đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, nhất là các địa bàn trọng điểm, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo.
Bốn là, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn - Hội - Đội, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, cộng tác viên phụ trách công tác giáo dục thế hệ trẻ trên địa bàn tỉnh. Tập trung hoạt động hướng về cơ sở, đổi mới nội dung, phương thức theo hướng đa dạng, phong phú tạo hiệu ứng sâu rộng; sâu sát cơ sở, nắm chắc tình hình tư tưởng, nguyện vọng và dư luận xã hội trong thanh niên. Phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên trong việc đảm nhận những việc mới, việc khó; tạo điều kiện cho thanh niên được cống hiến và trưởng thành.
Năm là, phối hợp rà soát, bổ sung, hoàn thiện chính sách cũng như tăng cường nguồn lực của nhà nước và cộng đồng hỗ trợ việc thực hiện chương trình giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ trên địa bàn tỉnh.
Sáu là, xây dựng cơ chế, chú trọng biểu dương kịp thời, xứng đáng những gương điển hình tiên tiến, mẫu mực trong các phong trào, hoạt động tạo sự lan toản tích cực trong thế hệ trẻ của tỉnh, lôi cuốn thanh, thiếu niên học tập và làm theo.
ThS Phạm Thị Nhâm Anh - Thành viên CLB Lý luận trẻ tỉnh Gia Lai, Giảng viên Trường Chính trị tỉnh
[1] Hồ Chí Minh:
Toàn tập, Nxb. CTQG, H.2011, t.15, tr.612.
[2] Đảng Cộng sản Việt nam:
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.168